چهل‌بازه چشم به راه تکمیل
پروژه‌های کشت‌پارک و رودپارک که قرار بود سال ۱۴۰۰ به پایان برسند، همچنان نیمه‌کاره مانده‌اند.
قرار بود دو سال پیش به پایان برسد. به خودمان وعده نشستن کنار رودخانه مصنوعی را داده بودیم. قرار بود کشاورزی شهری داشته باشیم و کنار بوستانی سرسبز، گوجه، بادمجان، سبزی و... بکاریم. دو سال گذشته و هنوز پروژه‌های کشت‌پارک و رودپارک به پایان نرسیده است.
وقتی این پروژه‌ها کلنگ خورد، ساکنان اطراف کال چهل‌بازه خوشحال بودند که بعد‌از سال‌ها، کال از آن وضعیت نابسامان خاکی در‌می‌آید، اما اکنون در بعضی قسمت‌ها همچنان مردم درگیر مشکلات این پروژه‌ها هستند. با کوچک‌ترین نسیمی، خاک زیادی بلند می‌شود.
تجهیزات مربوط‌به ساخت‌وساز، سروصدای ناشی از آن‌ها، رفت‌وآمد کارگران و وسایل نقلیه سنگین و از همه مهم‌تر، وعده‌های عملی‌نشده، خیلی‌ها را خسته کرده است. مردم امیدوار بودند لااقل نوروز ۱۴۰۲ شاهد به‌پایان‌رسیدن پروژه‌های وعده‌داده شده باشند، اما بهار هم گذشت و هنوز با کم‌و‌کاستی‌ها مواجه هستند. البته فاز اول رودپارک به بهره‌برداری رسیده است، ولی برای فاز‌های بعدی، همچنان مردم باید چشم‌انتظار باشند.
در این گزارش، ضمن شنیدن حرف‌های مردمی شهردار منطقه ۱۱ و مدیرکل بهبود محیط زیست شهری شهرداری مشهد، وضعیت فعلی این پروژه‌ها را شرح و دلایل طولانی‌شدن اجرای آن‌ها را توضیح می‌دهند.
وعده‌های عملی‌نشده
پروژه کشت‌پارک در امتداد بوستان چهل‌بازه و در حاشیه بزرگراه امام‌علی (ع) حدفاصل بولوار دانشجو تا سیدرضی قرار دارد. مساحت تقریبی این فضا حدود ۲۳هکتار است و سال۹۹ که کلنگ احداث آن بر زمین خورد، قرار بود خرداد سال۱۴۰۰ به پایان برسد.
غیر از فضای بوستان‌گونه این پروژه، آنچه نام آن را بر سر زبان‌ها انداخت، بخش کشاورزی‌اش بود که گفته شد در فضایی دو‌هکتاری، زمین قطعه‌بندی می‌شود تا دراختیار شهروندان قرار گیرد و بتوانند در آن به کشت انواع سبزی و صیفی‌جات بپردازند. این اولین‌بار بود که در مشهد، قسمتی از فضای بوستان‌های شهری برای کشاورزی دراختیار شهروندان قرار می‌گرفت.
خیلی‌ها با ذوق و شوق پرس‌وجو می‌کردند تا ببینند چطور می‌توانند در این طرح ثبت نام کنند. کاشت و برداشت سبزی و صیفی‌جات آن‌قدر برای عده‌ای جذاب بود که حتی از راه‌های دورتر، متقاضی اجاره زمین در این طرح بودند.
درحالیکه این طرح پرطرفدار، نیمه‌کاره باقی مانده بود، شهردار وقت منطقه ۱۱، قول داد پروژه در تیرماه۱۴۰۰ به اتمام برسد، اما این اتفاق نیفتاد و چندی بعد، مرتضی دوامی، رئیس اداره فضای سبز شهرداری منطقه ۱۱، از اتمام آن در بهار سال۱۴۰۱ خبر داد.
این وعده هم عملی نشد و اتمام پروژه به تابستان۱۴۰۱ موکول شد، اما این‌بار محقق نشد و اکنون که در خرداد۱۴۰۲ قرار داریم، همچنان شهروندان منتظر انجام کار‌های تکمیلی از جمله احداث مسیر دوچرخه، فضا‌های ورزشی و زمین بازی هستند.
فاقد نور و حفاظ
طاهره گنجعلی که بیش از یک‌سال است به اتفاق خانواده، در این زمین‌ها کشت و برداشت می‌کنند، به نداشتن شیر آب اشاره می‌کند و می‌گوید: خانه ما همین روبه‌روست و از خانه برای خودمان آب می‌آوریم، اما آن‌هایی که از راه‌های دورتر می‌آیند، برایشان سخت است.
او فضای کشت‌پارک را عالی می‌داند. با دست به کارشناسان اینجا که در‌حال راه‌رفتن بین زمین‌ها هستند، اشاره می‌کند و می‌گوید: خدا خیرشان دهد؛ خیلی خوش‌برخورد و خوب هستند. هرچه درباره کشاورزی و محصولات بپرسیم، جواب می‌دهند و راهنمایی می‌کنند. فقط امسال خیلی اجاره‌ها را افزایش داده‌اند.
این گلایه او را چندنفر دیگر از شهروندان هم مطرح می‌کنند. اجاره زمینی که سال گذشته یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بوده، امسال به ۲ میلیون‌تومان افزایش پیدا کرده است. تاریک‌بودن و خاموشی لامپ‌ها و حفاظ‌نداشتن پل عابر پیاده هم از دیگر کمبود‌هایی است که شهروندان از آن گلایه دارند.
پروژه‌هایی که طولانی شد
حسن نجفی که حدود بیست‌سال است در این محدوده سکونت دارد، از طولانی‌شدن پروژه ابراز نارضایتی می‌کند و می‌گوید: تا قبل از کلنگ‌خوردن پروژه رودپارک، کال فضای خاکی داشت و منظره بدی ایجاد شده بود. پروژه را که شروع کردند، ساکنان آن اطراف خوشحال بودند که از آن وضعیت خاکی در‌می‌آید، اما با شروع پروژه، خاکی که وارد خانه‌ها می‌شود، بیشتر شده و چون همین‌طور نیمه‌کاره مانده، باعث ناراحتی شهروندان است.
به گفته او افراد بسیاری خاک و نخاله‌های ساختمانیشان را در این زمین‌ها رها می‌کنند و تا وقتی پروژه نیمه‌کاره باشد، چنین مشکلاتی همراهش است.
تخصیص اعتبار ۴۰ میلیارد تومانی برای رودپارک
مدیرکل بهبود محیط زیست شهری شهرداری مشهد در توضیح مشکلات کشت‌پارک، بخشی از تأخیر‌ها در بهره‌برداری را مربوط‌به پیمانکار می‌داند و می‌گوید: قرار است شهرداری منطقه ۱۱ این مسائل را مدیریت کند. سیدعلی‌اکبر انتظام ابتدا ابرازامیدواری می‌کند که تا آخر تیرماه، قسمتی از کشت‌پارک به بهره‌برداری برسد.
به گفته او در حدود دو هکتار از زمین‌های کشت‌پارک، مشکلات مالکیتی مطرح بوده است که در حال حاضر برطرف شده و اعتبار آن تخصیص یافته تا این زمین‌ها دراختیار کشت‌پارک باشد.
انتظام در ادامه به پروژه رودپارک اشاره می‌کند و از اختصاص اعتبار ۴۰ میلیاردتومانی در سال جاری برای تکمیل آن خبر می‌دهد و می‌گوید: قسمتی از این پروژه دست بنیاد مسکن و سازمان عمران شهرداری بود، اما قرارداد این‌ها فسخ شده و خاتمه یافته است و در سال جاری، ۴۰میلیارد‌تومان اعتبار برای این پروژه، دراختیار شهرداری منطقه ۱۱ قرار داده‌ایم تا خودشان مدیریت کنند و پروژه را پیش ببرند.
به گفته انتظام، شهرداری منطقه باید برای ادامه روند پروژه، پیمانکار بگیرد تا یک فاز دیگر آن را به بهره‌برداری برساند. در‌کنار همه این‌ها، بحران‌های آبی دغدغه‌های زیادی را درباره رودپارک مطرح کرده است؛ زیرا در‌صورت بهره‌برداری از آن، پر‌کردن دریاچه‌ها و برکه‌هایی که برای آن درنظر گرفته شده، نیاز به آب زیادی دارد.
برای آبیاری بوستان‌ها و چمن‌های آن هم باید برنامه‌ریزی لازم انجام شود. انتظام در‌این‌باره چنین توضیح می‌دهد: فواره‌ها و برکه‌ها تبخیر آب بالایی دارند؛ برای همین تصمیم گرفته شده است غیر از آن‌هایی که به‌عنوان مخزن آب برای آبیاری فضا‌های سبز استفاده می‌شود، باقی برکه‌ها و مخازن آبگیری نشوند.
بهره‌برداری از فاز دوم رودپارک تا پایان سال آینده
سال گذشته آب رودپارک لجن بسته و موجب تجمع پشه شده بود. تعداد پشه‌ها آن‌قدر زیاد شد که مردم را از اطراف آن فراری می‌داد. همان‌موقع هم علت مشکل، راکد‌بودن آب اعلام شد؛ زیرا به‌دلیل نیمه‌تمام‌بودن پروژه، آب در کل مسیر به گردش درنمی‌آمد. برای برطرف‌کردن موقتی مشکل، آب آن قسمت تخلیه شد و لجن‌های قطور آن را بیرون آوردند و لای‌روبی کردند. این مشکل ظاهرا همچنان پابرجاست.
به گفته انتظام، کارشناسان و ناظران، اشکالاتی را که باعث این مشکل شده بود، به سازمان عمران اعلام کرده‌اند و در حال حاضر اقداماتی انجام می‌شود تا هر زمان در آن آبگیری شد، دیگر چنین مشکلی پیش نیاید.
او با توجه‌به وسیع‌بودن پروژه رودپارک، احتمال می‌دهد که فاز دوم آن تا آخر سال۱۴۰۳ به بهره‌برداری برسد؛ این در‌حالی است که شهروندانی که محل سکونتشان مجاور این پروژه است، با مشکلات مختلفی مواجه هستند. بعضی‌ها از عبور ماشین‌های سنگین خسته شده‌اند. خاک زیاد هم مشکلی است که همه را به ستوه آورده است.
پیشرفت فیزیکی ۲۰درصدی فاز دوم رودپارک
شهردار منطقه ۱۱ به بیان جزئیات بیشتری از این پروژه‌ها و دلایل طولانی‌شدن آن می‌پردازد. به گفته مهدی عرفانیان، پروژه رودپارک در ادامه بوستان چهل‌بازه تعریف شده است که تاکنون سه‌فاز برای آن درنظر گرفته‌اند. فاز اول از چهل‌بازه تا انتهای بولوار دندانپزشکان را شامل می‌شود که سال۱۴۰۰ افتتاح شده است. فاز دوم محدوده بین دندانپزشکان تا پل شهید‌ستاری و فاز سوم از ستاری تا دانشجو را در‌بر‌می‌گیرد.
براساس توضیحات او، برای ساخت فاز دوم رودپارک، قرارداد پیمانکار قبلی تمام شده و فرایند اسناد مناقصه آن در‌حال به‌روزرسانی است تا در سال جاری پیمانکار جدیدی انتخاب کنند و عملیات ساخت را ادامه دهند.
به گفته شهردار منطقه ۱۱ برای ساخت این بخش از پروژه، ۳۰۰میلیارد‌تومان بودجه لازم است که در سال جاری ۴۰میلیارد‌تومان آن را اختصاص داده‌اند.
او می‌گوید: ما با این بودجه، بخشی از کار را پیش می‌بریم. وعده‌هایی هم داده شده است که ۴۰ میلیارد تومان دیگر نیز امسال تخصیص پیدا کند تا بتوانیم یک‌سوم پروژه را پیش ببریم. اگر این مبالغ در سال جاری و باقی آن در سال آینده تخصیص پیدا کند، تا آخر سال۱۴۰۳ آن را به پایان می‌رسانیم.
به گفته عرفانیان پروژه رودپارک از پل نمایشگاه تا پل شهید‌ستاری حدود پنجاه‌هکتار است که حدود بیست‌هکتار آن به بهره‌برداری رسیده است و باقی آن به فاز دوم پروژه مربوط می‌شود.
او همچنین از اتمام کف‌سازی بستر رودخانه در فاز دوم رودپارک خبر می‌دهد. البته عملیات تأسیساتی آن هنوز باقی مانده است و عرفانیان می‌گوید که فاز دوم رودپارک به‌طور کلی پیشرفت فیزیکی بیست‌درصدی دارد.
شهردار منطقه ۱۱ به دستورالعمل ابلاغی وزارت کشور درباره کاهش کاشت چمن در بوستان‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: باتوجهبه این رویکرد، بخش زیادی از چمن‌های فاز دوم، با دیگر گونه‌های گیاهی کم‌آب، جایگزین می‌شود.
او درباره فاز سوم پروژه رودپارک به مشکلات مالکیتی آن اشاره می‌کند که در دادگاه در دست بررسی است و رئیس قوه قضائیه برای آن نماینده ویژه‌ای تعیین کرده است، اما باتوجهبه تعدد مالکان و سازمان‌های مربوط، رسیدن به تفاهم را سخت می‌داند و معتقد است نمی‌توان زمانی را برای حل‌و‌فصل آن اعلام کرد.
پیشرفت ۹۰ درصدی کشت‌پارک
عرفانیان در ادامه توضیحاتش به پروژه کشت‌پارک اشاره می‌کند و می‌گوید: این پروژه دو قرارداد سه‌ونیم‌هکتاری و بیست‌هکتاری داشت که قرارداد مربوط به سه‌ونیم‌هکتار آن، خرداد سال گذشته به بهره‌برداری رسید.
فضای بیست‌هکتاری، حدفاصل آب‌نما تا بولوار دانشجو را شامل می‌شود که باید تا پایان اسفند ۱۴۰۱ به پایان می‌رسید، اما به‌دلیل بدقولی‌های پیمانکار، همچنان ناتمام باقی مانده است.
به گفته شهردار منطقه ۱۱، پروژه کشت‌پارک، پیشرفت نود‌درصدی دارد، اما از اواخر سال گذشته، پیمانکار کار را رها کرده است و ۱۰ درصد باقی‌مانده را انجام نمی‌دهد.
او می‌گوید: از سال گذشته تاکنون پانزده‌جلسه با پیمانکار داشته‌ایم و براساس آخرین توافقی که انجام شد، قول داده است قسمت‌هایی را تا نیمه تیرماه و مابقی را تا آخر شهریور به ما تحویل دهد، اما باتوجهبه بدقولی‌های متعددش نمی‌توانیم مطمئن باشیم که این وعده‌ها عملی می‌شود.
عرفانیان به بازدید‌های متعددش از پروژه اشاره می‌کند و می‌گوید: پیمانکار، کسری‌ها و کمبود‌ها را اطلاع داده است که اگر این کسری‌ها رفع شود، دو‌سوم کار تکمیل می‌شود و می‌توانیم آن را دراختیار شهروندان قرار دهیم.
بعضی از کمبود‌هایی که عرفانیان به آن اشاره می‌کند، نداشتن چراغ برق در بعضی قسمت‌ها، نقص پمپ آب، کف پوش و دیواره پل عابر پیاده، کامل‌نبودن قسمتی از فضای سبز و امثال این‌هاست. شهردار منطقه ۱۱ از این مشکلات به‌عنوان ریزه‌کاری یاد می‌کند و معتقد است اگر پیمانکار پای کار باشد، خیلی سریع می‌توان آن‌ها را به انجام رساند.
همین موضوعات هم گاهی باعث نارضایتی مردم شده است؛ زیرا وقتی با چراغ خاموش و نداشتن آبخوری و امثال آن مواجه می‌شوند، گمان می‌کنند پروژه این‌گونه به پایان رسیده و دراختیار مردم است.
شهردار منطقه ۱۱ می‌گوید: قسمت بازی کودکان در کشت‌پارک هنوز محدوده کارگاهی است، ولی شهروندان وارد آن قسمت می‌شوند و از وسایل استفاده می‌کنند. متأسفانه این موضوع از‌طرفی مسئولیت شهرداری را سنگین می‌کند؛ چون اگر اتفاقی روی دهد، همه شهرداری را مقصر می‌دانند از‌طرفی هم، چون امکاناتش کامل نیست، شهروند گمان می‌کند مدیریت شهری به آن کمبود‌ها کم‌توجه است؛ درحالیکه چنین نیست و کمبود‌ها ناشی از ناتمام‌بودن پروژه است.
اخطار‌های قانونی به پیمانکار
به گفته عرفانیان، اگر پس‌از اخطار‌های قانونی، پیمانکار کار را تمام نکند، باید قراردادش را فسخ و کار را به پیمانکار دیگری واگذار کنند که انجام این مراحل هم حدود شش‌ماه زمان می‌برد و موجب توقف صددرصدی پروژه می‌شود.
به نظر می‌رسد شهروندان باید منتظر باشند تا ببینند تا طی مراحل قانونی با این پیمانکار به کجا می‌رسد؛ این در‌حالی است که اتمام پروژه‌های کشت‌پارک و رودپارک تأثیر بسزایی در فضای شهری شهروندان منطقه ۱۱ دارد؛ زیرا سرانه فضای سبز آن‌ها از ۹/۲ به ۱۲متر افزایش می‌یابد. البته وسعت این پروژه‌ها در حدی است که فراتر از منطقه و جزو پروژه‌های مهم شهری قلمداد می‌شود؛ زیرا با بهره‌برداری از آن‌ها، امکانات تفریحی زائران و مجاوران رضوی افزایش پیدا می‌کند و حتی هم‌اکنون که این پروژه‌ها نیمه‌تمام هستند، افراد زیادی از آن‌ها دیدن می‌کنند.
ناگفته نماند که پروژه‌های رودپارک، کشت‌پارک و پارک مادر و کودک، هرسه در سال۹۹ کلنگ خورده‌اند و قرار بوده است فاز اول رودپارک و کل پروژه کشت‌پارک و مادر و کودک، یک‌ساله به پایان برسند، اما فقط پارک مادر و کودک در زمان وعده‌داده شده به بهره‌برداری رسید.
لینک کوتاه
روایات مشابه
ارسال نظر
آخرین نسل پرده‌نویس‌های مشهد 
خاطرات مشهدی‌ها از ملا و مکتب 